Epe van toen: ‘Boombewoners’ bij De Posthoorn
In een serie over de geschiedenis van Epe met oude foto’s ontkom je natuurlijk niet aan café De Posthoorn. Dat stamt immers uit de achttiende eeuw en is daarmee verreweg het oudste nog bestaande horecabedrijf van Epe en wijde omgeving. Het was vroeger landelijk bekend dankzij ‘Im grunen wald’, een ‘terras’ in een boom, waarvan ik een aardige beschrijving tegenkwam in een boek uit 1918.
‘En wie in Epe uitrusten wil, vindt daartoe ruim gelegenheid, zelfs kan hij, de in Nederland geheel eenige sensatie hebben, zijn siësta te houden boven in een boom’, staat in Ons Mooi Nederland – deel 3: de Veluwe van D.J.van der Ven. ‘Want Epe heeft een dendrologische curiositeit bewaard in een ouden lindeboom, die staat voor het logement ,,De Posthoorn’’. In deze breede en tot een ruim looverprieel vergroeide boomkruin, heeft men sedert menschenheugenis een vloer aangebracht, waarop tafel en stoelen tot een knus zitje, verscholen in het groen, zijn geplaatst. Deze verheven rustplaats bereikt men langs een trap, die uitkomt op de bovenveranda van het hotel, en is natuurlijk een eerste klasse-vreemdelingenattractie, daar iedere Veluwse toerist, na een dagtocht over het wijd-open Veluweland, er voor te vinden is, ,,im grünen Wald’’ een half uur of langer, in allerverstandigste onverstandelijke vroolijkheid, de functie van ,,boombewoner’’ te vervullen. Als we daar in den boom de warme uren van den middag laten voorbijgaan, al nog wel eens opgehaald worden, wat ons zoo geboeid heeft in het klassieke landschap van de vier oude bosschen, die nog de oertrekken bewaren van het Veluwelandschap uit de dagen toen Slichtenhorst ervan getuigde: ,,dat se alks dicke hairvlechten zijn om het kale lichaam van de Velouwe te bedekken en te vercieren’’.’
Het terras in de boom zou in 1898 zijn gecreëerd, maar wanneer het verdwenen is, heb ik niet kunnen achterhalen. Wel is bekend dat de Harmonie er wel eens in concerteerde, wat een fantastische belevenis moet zijn geweest. De muziekvereniging is overigens ook, in 1864, opgericht in de Posthoorn.
In het begin van de negentiende eeuw heeft het gemeentebestuur ook eens vergaderd over ‘het Posthoorn’, dat in 1736 zou zijn begonnen. Zo las ik ergens dat Andries van den Beld betaling had gevraagd voor het stallen van paarden door ordonnansen en legereenheden, het onderhoud van gevangenen en het inkwartieren van Franse troepen in de jaren 1810-1812, waarvoor hij zijn zaak dag en nacht moest openhouden. Ter verduidelijking: van 1810 tot 1813 was ons land onderdeel van het Eerste Franse Keizerrijk. Aan die periode kwam een eind toen Napoleon in 1813 werd verslagen.
In archieven kwam ik nog wat aardige berichten tegen. Bijvoorbeeld dat eigenaar F. van Overbeek in 1845 probeerde het logement in de ‘volkrijke plaats Epe’ ‘uit den hand te koop’ aanbood. Toen dat niet lukte, liet hij in 1846 ‘het van ouds bekende logement, het Posthoorn, met stalling, tuin enz. Staande in het groote dorp Epe, aan den grindweg van Apeldoorn op Hattem’ veilen. Een jaar later werd het bedrijf weer te koop aangeboden en konden gegadigden zaken doen in ‘de Zwaan’ in Epe. ‘Het huis, erf en tuin, ‘Het Posthoorn’ genaamd, waarin sedert vele jaren Logement en tapperij is gedaan en waartoe en tot meerdere affaires hetzelve zeer geschikt, en bijzonder gelegen is’, aldus een advertentie in de Opregte Haarlemsche Courant van 22 maart 1847. ‘Door een bijzonder toeval’ was het in februari 1851 ‘uit de hand’ wéér te koop. Eigenaar was toen D.Hoedemaker.
Een volgend opmerkelijk bericht verschijnt in ‘februarij’ 1868 in de Apeldoornsche Courant. ‘Gisteren werden de ingezetenen alhier zeer verontrust, daar de beide nachtwachten, de een met den ratel en de ander met den klepper, op ’t hooren van rumoer op ons dorp verschenen, en luidkeels schreeuwden. Zij dachten dat er brand was, doch waren spoedig weder van dien schrik hersteld, en wat was dat geroep? Eenige erfgenamen lieten bekend maken, dat er morgenavond bij H.Meulenkamp in de Posthoorn eene buitengewone vergadering zoude gehouden worden, door een timmermansbaas belegd, om veld te verkoopen, om op dat veld aan de vaart een weeshuis te bouwen.’
Enfin, wie alles wil lezen over de geschiedenis van dit horecabedrijf, kan hier terecht.
Op de eerste foto, die net als de andere rond de vorige eeuwwisseling gemaakt zal zijn, is linksboven ‘Im grünen wald’ te zien. Er hing een groot bord met de naam bij, want in de zomer, als de boom vol blad zat, kon je het terras vanaf de straat nauwelijks zien.
Reacties (1)
-
Gerrit
Wat een geluk dat Epe toch nog een stukje historie in de kom van het dorp heeft. Ik denk dat het witte gebouw rechts de tuinmanswoning van Vijvervreugd was.
Prachtig stukje oud Epe.

Laat je reactie achter
Reageer als gast